| ANASAYFA |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
BASIRLIKÖY
Yaklaşık 800 yıllık bir geçmişi olan Basırlıköy (Passos), Gümülcine’ye 16 kilometre uzaklıkta olup, Gümülcine’nin Kuzey Doğusunda yer almaktadır. Basırlıköy, Karacaoğlan köyüne 5 kilometre, yıllar önce içme suyunu sağladığı Uzunoluk çayına da 1 kilometre uzaklıktadır.
KÖYÜN TARİHÇESİ
Köyün ilk yerleşim yerinin, bugünkü yerleşim yerinin hemen Kuzey Batısında Uzunoluk çayının toprakları üzerinde, çayırlıklar içinde 8 ailelik bir köy olduğu belirtilmektedir.
Köyün ilk kurucuları, Osmanlı Akıncılarından olup, 1200’lü yıllarda Basra topraklarından gelip, kendi yörelerine benzeme nedeniyle burayı seçmişlerdir. Seçtikleri bu yerlerde at ve koyun bakımı yapan akıncıların atları burada eğitilir, beslenir ve sağlık bakımları yapılırmış.
Bir kamışιn, toprağa batırılıp kök salmasıyla o bölgede kısa sürede bahçeler ve meyvelikler oluşmuş. Bol suyu da olan köy o yıllarda 8, daha sonra da 12 aile olmuştur.
Yıllar sonra su taşkınlıkları olunca, yörede basur hastalığı da baş gösterince köy bugünkü yerine yüz yıl sonra taşınmıştır. Bir rivayete göre de köy adını bu basur hastalığından ‘Basurluköy’ olarak almış, daha sonra halk arasında ‘Basırlıköy’ olarak anılmaya başlanmış. Diğer bir rivayete göre de Basra’dan gelip kalanlar köyün adına ‘Basraköy’ demişler zamanla bu isim ‘Basırlıköy’ olarak değişmiştir
Basırlıköy; Osmanlılar dönemindeki fetihler devamında, 1261-1361 yılları arasında, Anadolu Türkleri Rumeli’ye geçişlerinde kendilerinden daha önce Basra’dan gelmişlerle, Anadolu’nun diğer yörelerinden gelen Şaman Türklerini bulmuşlar ve bu köyde kaynaşmışlar.
Basırlıköy Küllük Mahallesinde; Konya Karaman’dan gelenlerle Salih Ağalar, Hacı Üzeyirler, Mehmetçikler. Orta Mahallede; Sipahioğulları, Tıkıllar, Pehlivanlar ve Çavuşlar. Yukarı Mahallede; Deli Ağalar, Ali Paşalar, Kanatlılar. Aşağı Mahallede; Keleşler, Lordlar adını taşıyan çekirdek aileler köyün bugünkü yerleşim yerinin temellerini atmışlar. Köyün asıl çekirdek ailesi Anadolu fethinde gelmiş Kanatlıların Osman, bugün Eskişehir yöresine yerleşmiştir.
Bugünkü mezar taşları köyün 750-800 yıllık bir geçmişi olduğunu doğrulamaktadır. Bulgar işgali sırasında bu belgeler yok edilmiş olsa da kalıntılar tarihi bilgileri doğrulamaktadır.
Köyün ilk mezarlıkları; bugünkü mescit avlusunda, cami avlusu ile bugünkü mezarlığın kuzey doğusu ile doğu yöresinde olup dört bölümden oluşmaktadır. Bugünkü mezarlığın bir bölümü tamamen Şaman Türkleri’ne ait mezarların doldurduğu bölümdü
BUGÜNKÜ BASIRLIKÖY
Basırlıköy’de; Yukarı, Aşağı, Orta ve Küllük mahallelerinde 362 aile yaşamaktadır. Köyde nüfus 1.100 civarındadır. Basırlıköy göç vermeyen ve almayan ender köylerimizdendir.
Basırlıköy halkı sulu ve susuz 3.500-4.000 dönüm arazi içinde çiftçilikle uğraşmaktadır. Köy halkının üretimi, Batı Trakya’nın genelinde olduğu gibi tütündür ve köyde üretim 250-300 ton civarındadır. 185 ailenin uğraş verdiği tütün ziraatı son yıllarda köy halkının geçimini oldukça zorlamaktadır.
Basırlıköy, tütün üretim birliği (dernek) kuran ender köylerimizden olup, 132 aile dernek üyesidir. Dernek Başkanı Ali Muharrem, bu örgütlenmeden üreticilerin her yıl tütün satımlarında yararlandıklarını dile getirmektedir.
Köy halkı nüfusa göre arazisi sınırlı olduğundan, tütün üretimi dışında herhangi bir ürün üretimi gerçekleştirememektedir.
Köyün kullandığı arazinin büyük bir bölümü çevre köylerden de kiralanmaktadır. Bu durum Basırlıköy halkının kazançlarını etkilediği gibi yaşamlarını da güçleştirmektedir. Köyde büyük ve küçük baş hayvan nüfusa göre çok azdır. Büyük baş 30, küçük baş hayvan 400-500 civarındadır.
Basırlıköy halkı, içme ve kullanma sularını kuruluşundan 1960 yılına dek köy içindeki kuyulardan, daha sonraları yakındaki Uzunoluk çayından taşıyarak ihtiyaçlarını gidermiştir. Köyde; Aliağaların Kuyusu, Ortakuyu, Balcı kuyuları bugün de varlıklarını korumaktadır. Bugün içme suyu köye 2 kilometre mesafede Uzunoluk çayı yakınındaki artezyenden sağlanmaktadır.
Basırlıköy’de; beş adet küçük market, beş kahvehane, iki soğuk demirci, bir benzin istasyonu, iki araba tamir atölyesi,bir sobacı,bir inşaat ve odun
satış yeri bulunmaktadır. Köyde futbol sahası ve basket sahası vardır.
Köyün yüzde 60-70’ini oluşturan genç nüfusu, bugünkü geçim sıkıntısı oldukça düşündürmekte ve gençliği dış göçe zorlamaktadır.
Basırlıköy; 5-10 aile dış göçe karşılık, içeriye 2-3 aile göç almıştır.
Köyde yaş ortalaması 80-90 civarında olup, uzun yaşam genellikle kadınlar için geçerlidir.
Köy; 2.Kapodistriya uygulaması ile Sirkeli Merkezli Kozlukebir Belediye'sine bağlanmıştır. Kapodistriya uygulamasından önce köy yakınındaki Ircan köyü belediye ve karakoluna bağlı idi.
KÖYDE EĞİTİM
Köy halkı, o yıllarda oldukça modern olan eğitim binasını (bugün hala eğitim bu okulda yapılmaktadır) 1945 yılında çok güç koşullar altında imece ile yapmış. Hatta ustalara o gün için gündelik yerine koyun yünü (yapağı) ödenmiş.
Okul iki katlı olup, dört dershane, bir öğretmenler odası ile küçük bir salondan oluşmaktadır. Alt katı bugün depo olarak kullanılmaktadır.
Bugün köy ilkokulunda 40 öğrenciye; üç Türkçe, iki Yunanca eğitim veren öğretmen bulunmaktadır.
Köyde; medrese mezunu öğretmenler tarafından yıllarca hem okuldaki eğitim, hem de camideki ibadet görevi yürütülmüştür.
Köyde, yüksek öğretim kurumlarından mezun olanlar parmak sayısı kadar azdır. Bugünde eğitim görenler ilkokuldan sonra çok azdır.
Orta öğretime devam eden 20 öğrenci, yurt içinde üniversiteye devam eden 4, yurt dışında 5 öğrenci köy nüfusuna göre çok yetersizdir. Bu da köyün eğitimle pek barışık olmadığı kanısını doğurmaktadır. Nedeni sorulunca da, ekonomik durumların yeterli olmadığından yakınılmaktadır.
Meslek dallarında çıraklık yapanlar da 10 kişiyi aşmamaktadır. Böylece köyün eğitim ve öğretimden pek yararlanmadığını görmekteyiz.
KÖYDE CAMİ VE VAKIF
Köyün camisi üç kez onarım gördükten sonra 1958 yılında bugünkü yapı inşa edilmiştir. Köyün ayrıca Aşağı Mahalle’de bir de mescidi vardır. Cami ve mescidin devamlı açık olması ve beş vakit cemaatinin bulunması köy halkının dinine bağlılığını göstermektedir
Cami, okul ve gençlik odaları iç içe aynı avlu içindedir.
Cami görevlilerinin, imam, hatip ve namaz hocasının maaşları ile cami ve okul giderleri vakıflardan elde edilen gelirlerle karşılanmaktadır. Ödemeler yetersiz olunca köy halkından para toplanmaktadır.
Köyün 50-60 dönümlük vakıf malı vardır.
KÖYDE SAĞLIK
Köy halkı 1979 yılından bu yana yapılmış sağlık ocağına haftada bir gün gelen doktorlarla sağlık sorunlarını gidermektedir. Diğer günler Sirkeli’deki belediye sağlık ocağı ve Gümülcine Devlet Hastanesi’nden yararlanmaktadırlar.
KÖYE ULAŞIM
Köy 4 kilometre asfalt yolla Karacaoğlan ana yoluna bağlanmaktadır. Buradan Gümülcine 12 kilometredir. Sirkeli de Basırlıköy’e 4 kilometre uzaklıktadır.
Sabah öğrenci servis otobüsü dışında, köyden sabah ve öğlen bir otobüsle Gümülcine’ye ulaşım sağlanmaktadır.
Köylü bu ulaşımdan şikayetçi olup köylerine sabah, öğlen ve akşam saatlerinde otobüs gelmesini arzulamakta, ilgililerden bunu talep etmektedir.
KÖYDE GİYİM KUŞAM
Basırlıköy’de bugün gençler, giyim kuşamlarında modern giysilerle önceki yıllardan farklı bir durum sergilemektedirler. Köyün 50 yaş üzeri kadınları genellikle ferace, 20-50 yaş arası kadınları da pardüse-manto giymektedir.
70-80 yaş üzeri erkekler, çok özel günlerde potur, cepken, kuşak ve mintan giymektedirler.
Basırlıköy halkı örf, adet ve geleneklerine oldukça bağlıdır. Bu gelenek ve göreneklerimizi atalarına yaraşır bir şekilde yaşatıp, yarınlara da aktarabilme gayreti içindedirler.
KÖYÜN SORUNLARI
Basırlıköy halkının en önemli sorunlarından biri bölgelerinde ilkokuldan sonra, çocukların eğitim göreceği bir azınlık okulunun olmayışı. Köy halkı bölgelerindeki merkez köylere çift dilli okulların kurulmasını arzu etmektedir.
Köy halkının diğer önemli bir sorunu da ekonomik sorundur. Son yıllarda tütün üreticilerinin yaşadığı sorunlar, geçimlerini tütünle sağlayan köy halkını da etkilemektedir. Köyde kişi başına yıllık gelir 2.500-3.000 civarında seyretmektedir. Bu rakam son yıllarda daha da aşağılara düşmüştür.
Basırlıköy halkı tütünün yanında, arazilerinin meyve ve sebzeciliğe elverişli olduğunu vurgulamaktadır.
Köy halkının diğer bir şikayeti de, yıllardan beri Ortak Pazar bütçesinden yararlanmadıkları ve bölgelerine hiç bir yatırımın yapılmadığıdır.
Not:
Katkılarından dolayı köyün emekli öğretmeni Ali Hoca, Niyazi Hasan, Hüseyin Mehmetoğlu, Muharrem Ali, Köy İmamı Ali Çilingir, Hasan Hüseyin Mehmetali, Eski Nahiye Müdürü Öğretmen İsmail Molla ve tüm Basırlıköy halkına teşekkür ederiz.
|
|
|
|
|
|
| |
Copyright 2011 Mustafa HASAN
|
|
|
|
|
|
|
|
